Verlies van controle is een fundamentele angst van mensen.
Hoe meer we het idee hebben dat de dingen die in ons leven gebeuren buiten onze macht liggen, hoe onveiliger en stressvoller onze wereld wordt.
Het probleem is alleen, dat we de wereld niet kunnen veranderen en nul zeggenschap hebben over wat er op ons pad gaat komen en wat ons iedere dag te wachten staat.
Toch hebben we de neiging om onze omgeving te controleren en hebben we onszelf aangeleerd om onze aandacht op anderen te richten, op het moment dat wij vinden dat er iets verkeerd gaat.
“Ik wil dat die klotefile doorrijdt, want anders kom ik te laat!”
“Laat mij dit maar doen, want anders gaat het nooit afkomen!”
Of we verzetten ons, zoals gezegd, tegen de werkelijkheid, omdat onze verwachtingen niet overeenkomen met ‘wat is’.
“Waarom doe je zo geïrriteerd en opgefokt?” – “Omdat het regent en ik had verwacht dat het droog zou blijven!”
We willen meer grip op ons leven en ons veilig voelen, maar de wereld werkt niet mee.
Behoefte aan veiligheid
Mensen die als het ware ‘verslaafd’ zijn aan controle, hebben veel behoefte aan veiligheid. Ze voelen zich heel onzeker, willen graag alles ‘goed doen’ en hebben een (extreem) gebrek aan eigenwaarde.
Hun angst voor controleverlies en verlies van verbinding zorgt ervoor dat ze zich overal mee bemoeien, altijd alles naar zich toe trekken, niets durven delegeren of heel sterk de behoefte hebben om zichzelf volkomen weg te cijferen en altijd alles voor anderen te doen.
Hierdoor krijgen zij nóg meer stress en nóg meer behoefte aan controle, waardoor ze in een nare neerwaartse spiraal belanden, die ten koste gaat van hun vitaliteit.
Controleren of leren?
Dit is het paradoxale probleem van controle: hoe meer je het wilt hebben, hoe minder je het hebt.
Mensen die de meeste controle ervaren in hun leven, zijn mensen die hier nauwelijks behoefte aan hebben en heel goed weten wat ze wel of niet kunnen beïnvloeden.
Ze hechten weinig waarde aan hun verwachtingen en weten dat zekerheid een illusie is en dat échte controleniet bestaat.
En dat bijna alles wat we doen (van kind af aan) geconditioneerd is en ons onderbewuste veel sterker is en meer invloed heeft op ons gedrag, dan ons (zelf)bewuste brein, dat weten we inmiddels ook.
Dit vind ik een fantastische uitspraak van de Franse filosoof Voltaire:
“Onzekerheid is oncomfortabel, maar geloven in zekerheid is absurd.”
Denk hier maar eens over na. Als je daadwerkelijk alles in je leven zou kunnen voorspellen en controleren, dan zal je nooit meer iets nieuws leren en als je altijd alles voor anderen blijft doen en alles van ze overneemt, dan leren zij ook niks.
In het ergste geval word je een onuitstaanbare asshole die alles beter denkt te weten, altijd z’n gelijk wil halen en over iedereen de baas wil spelen en alles dirigeert.
Ik zal bekennen dat ik daar vroeger wel een handje van had, maar ik kan je garanderen, dat dit je relaties niet ten goede komt.
“100% controle = 0% ontwikkeling.”
Hoe meer we kunnen controleren, hoe voorspelbaarder het wordt.
Voor veel mensen zal dit als muziek in hun oren klinken, maar als je dit helemaal doordenkt, dan kom je uiteindelijk tot de volgende conclusie: “Een voorspelbare toekomst is al verleden tijd!”
Als je exact weet wat er gaat gebeuren, dan heb je het leven uitgespeeld. Dan heb je nooit meer een nieuwe ervaring en word je nergens meer door verrast.
Oftewel, game over.
“Het enige constante in het leven is variatie en verandering.”
Controle (over anderen, de wereld, de toekomst) is iets waar we allemaal naar verlangen, maar wat we volgens mij veel minder zouden moeten willen, omdat het allemaal verwachtingen creëert.
En dit zorgt voor weerstand tegen de werkelijkheid en brengt ons met het leven in gevecht.
Het tegenovergestelde hiervan is nieuwsgierigheid, acceptatie van ‘wat is’ en het omarmen van verandering en onzekerheid.
Als je nieuwsgierig bent naar hoe het leven in elkaar zit en naar wat er op je pad gaat komen, dan hoef je het niet krampachtig te controleren.
Dan leef je niet vanuit verwachting en verzet, maar leef je vanuit verwondering en vertrouwen.
Dus wees nieuwsgierig, blijf leren, verwonder je over alles en vaar voortaan met de stroom van het leven mee.
Dit zal je niet alleen beter maken, maar ik weet zeker dat je dagen er een stuk lichter door worden.
Is dat geen goed idee?
Vind je dit artikel interessant?
Download dan net als 2500+ anderen mijn e-book en ontvang meer inzichten van mij in je mail!
LEON NAN
Vitaliteitscoach voor mannen die een bewust leven willen leiden en meer standvastig willen zijn.
Hulp nodig?
Wil jij meer rust in je hoofd, energie in je lijf en zin in je dagen? Then let’s talk! Klik hieronder en plan direct een vrijblijvend gesprek.
